‘Ka pham zong ka laukha’n lunga hong ngillouh ding, Ngaih aw I phamleh thangvan ah….Tuibang kigawm ni ngaih aw’ chi a Tedim lam a siamtak a ana awih vengveng in Lamka lam nasan hon thawn a. Khangnou lungzuang tamtak ten a laa te I na awi toutou uhi. Aman January 8, 2021 a Kalaymyo, Myanmar a hon na mualliam san ahihdan I za guih ua. Amah, Pu Pauno phawktham sa in, zan nitak in a laa-phuah ka theih lai teng a banban in ka dai-awih a. Hoihpipi, dikpipi, lungkuaipipi giltaktak tampi ana phuak ahihlam ka phawksuah thak hi. A laa te kuan dan, luandan kilawm leh saknuam ngenta a khinh ahihdan khong ka phawkthak a. Lemgelh siamtak khutsuak in a entu teng mit a laak bang in, Pu Pauno laa ten lungsim vut thei hi. Hiaiziak in takkhiak tham sa in, hiai ah tamlou, a thu in kon takkhia.
1981/82 laivel khong in tuh, tulai a inn chih phial a TV I neih bang ua, Radio leh Cassette player neihkim zoh di le ahikei. Radio (AIR imphal leh Falam station) tungtawn leh Tape recorder khonga ei laa ngaih ahimai hi. Huchih lai a eipao a album (laa gaap) hong om tuh kuapeuh in I kipahpih a; vengsung a Tape recorder neite’ tuangpek tuh gialzen a va siiknit himai dan ahi. Agape, Blue Hills, Sihna kigo zo, Lia le Taang te Lengtong album te kuapeuh in I kipahpih ua. Tua i ngaihkhiak thak-leh, lunglenhuaipi le ahi.
I
Mimbang ka pianchiil in, zubang ka mom lai
Lungzuan dahna kahna bang melthei lou in
Sen tunnu’n hong kem zua saumang nunnuam ah
Albang dah mel theilou theibang ka senlai in
Senlehkik thei leng maw Ka senlai nun ah
Tun le zua laizom teng toh houlung kum lai
Lum zel in, kap zel a ka omlai hunt e…
Ka senlai ngaising e
Senlehkik thei leng maw
Khatvei senlehkik in, zubang mom kik leng
Tun toh hou-lungkum in chin le tuai ngaih toh…
II
Ka neulai in khomui kuan in ka lawm te toh ka kikhawl thei zel a
Huih nung in thete hong khuan chian inn pan ka tunnu’n hong sam chiaichiai e
Ka gol chiang ka nu thumang lou, vakthap in ka ut bang ka om hang in
Ka nu hong itna lianlua a’itamaw hong chiah in chin hongs am lai
Ka ta aw inn ah hong chiahta in hong chi
Ngilh ngeikei ning e ka tun awo khum
Ka bilsung ah ka tun awo nem in hong samsam lai
Ka mangngilh zohlouh honh it ka tunnu
Gamlapi ah khualzin in gentheih haksatna namchin ka thuak chiang in
Belh ding neilou ka lungzuan chiang, ka nu awo nem ka bikha’n za za inge…
III
Khattang sawlbang heina ah
Sinlai ah vabang phawng den
Mimbang pianna tunnu aw, na min theibang lou ing
Ka lawh hang mel a mulou. Koi ah sawlbang na hei hiam
Zuangthou dih ve tunnu aw, na tong sangnuam lai veng
Simlei mimbang ka pianlim, sanggah liangvai hi tang
Aw…Lungzuan zatam sial dinga mimbang a piang ka hiam
IV
Tunnu vangkhaw tualnuam a ngailou lah hilou
Tun-zua laizom te a ngailou lah hilou
Lungdeih thaikawi toh von nih-thum toh gibing khen in
Tongsan theihlouh singgam ah sawlbang ka hei
Taikhua hong val zangni hong suahsial vailou kuan in
Sun nitum in muikhua hong zing mah zongleh
Sun le zan, mial le vak, mangvom mangkang thunuai ah
Dou leh sal bang, sesum vang maw ka zaitha
Tung sianmang aw na bawlsa tung sunni sa te lah Sou na vingveng e
Ahihhang nong piak thupha te Khat khit khat simkik leng,
Niimna dildial e, Niimna dildial e
V
Leitung hauhna nopna lunggulh in
Mihau milian t eta hileng u ting…
Gentheih haksatna toh khangtou ing
Niikhoih puanhoih silh a ann lim ann pha ne te englua ing
Ken thangkhau ippi silh in phalbi dou ing
Vaiminchiim zong kham zou lou Ga-tang chiim bek mah petpet ing
Ahihhang phamoh kei chidam peuhleh
VI
Leitung ah ki-itna taktak, ka zonzon hang muzou keng e
Mihing khat le khat ki-itna, hauhna sum le pai bek hi
Zawnglua bangmah neilou in
Ka veng ka pam in hong simmoh e
Ka ip sung ah bangmah omlou a
Kholhpih ding lawm muzou keng
Leitung mite ki-itna sum le pai bek hi
Ki-itna maan, itna taktak leitung ah omkei
Itna hauna sum le pai
VII
Heina khatlou a mual in hal na vang mubang hong ngai singe maw
Sam gibing I kikhen zongin heina peuh ah lailung kingilh kei ni…
Ka phamzong ka laukha’n lunga hong ngillouh ding
Ngaih aw I phamleh thangvan ah….tuibang kigawm ni ngaih aw
VIII
Zing ka zinna siing vangkhua
Melmuh chiil vang ngaignou
Sinlai lingbang hong dou na lua e…
Vangngaih nou toh khawlkhawm lou a
Simlei guabang hin ding aw
Lai ah naa, ken hong sial den mai veng
Hibang lianga zuanna ding
Bang ding mel kong mu se hiam
Tongdam kisan lou ngaihnou, nalua e, na lua e
IX
Melmuh chil pan sinlai a thaam, maimit laukha a luai den
Mi zatam lak pan maimit heemlam a etchim theihlouh hi chia
Sunkim lunggulh zanchiang zalmang….
Khangthei lou ing, ka zalmang hi sese, tak simthu hileh maw chichi ing e
Vang kong ngaihna sunkhua sawtta
Lelnop deih simthu za in tam
Ni 1 kong muhlouh kum kivei bang
Tang kei zuan bang, Lia nang na zuanglou maw
X
Kei zuanna dinga tangkhua khal
Heina peuh lenmui kai zilzial
Huihkhi hong laang ngaih gim hong nam
Taang kei sinlai hong kuai ngaihnou
Thelnah leeng in zaideih awi e
Khawlkhawm ve ni theibang sen a Tang linhtup lia pal ngaih nou
Lungsit kei aw tomkal melmu vangngaih simthu leel dih ni
Mabang kong pat ding sinlai gubang hong zen lua e
Theisiam ve maw, ngaih aw
XI
Khuakhal vak in ah lei lengthe hong khuang
Zan khawsawt in bang sial ka hiam aw
Khangthei lou leng zaalna laikhun tungah
Na min theibang lou kha zel ing
XII
Van a tung solkapi a taan lai teng
Meitei gun a tui a luan lai teng
Nek ding bangmah neilou in
Sum le pai bangmah nei lou zong
Ngaih nang toh om leng mun khempeuh nuam e…
XIII
Hong nem ding omlou khattang tang zuang
Luankhi nul ding omlou
Ngaihin tembang in hong deihlou a
Ka vang zubang hong nial e
XIV
Mimbang ka pianna vangkhua Zogam etlawm sang
Niim dildial mual le guam, ngeisok san silsial
Mualdawn zou heisa te pallun e
Kilbang ka khanna vangkhua Zoulei nunnuam hi
A tullou tullou ding a kang ngeilou ding
Tuinak pan in sialsial damtui luang
Aw ka tenna vangkhua
Mualdawn zou lenmui kaai
Nun a nuam lunta vangkhua ka ngai tuan lou
Zomi in kei ka piang, Zomi bang in ka nungta
Zomi bang tu in laa ka saa
Tangkhua khaal, huihkhi laan dang
Lawkta tao ngeungeu
Lungzuan lenmui kai huihkhi zong laang hiauhiau
Lungtuak lia le taang vabang lengkhawm
XV
Leitung hauhna sum le pai toh leitheih hilou
Leitung pilna siamna te toh muhtheih hilou
I nuntak lai teng, nu le pa te, it ding zahtak ding mangngilh kei in
Mimbang I piankhiatna, I leitung Pasian ahi.
Leitung hauhna sum le pai toh leitheih hilouh
Leitung hanta tha le ngal toh zontheih hilou
Na u te it in, na naute zong
Na sanggam suahpih na laizom teng
Simmoh kha ken maw, nidang chiang kisik ding hi the
Leitheih hilou mimbang pianna I sentunnu
Zontheih hilou pianna zuapa leh laizom teng
Na zi hang in, na ta te hang in sanggam nu le pa te mudah ken
Simlei miza lai ah tun le zua tampi omlou.
Kholhpih lawm leh zi ding ta ding zontheih hi a
Tun le zua leh pianpih laizom zontheih hilou
Rest in peace, Pu Pauno
Leave a Reply